Creatief improviseren

Bij Johnny was het corona dat een streep haalde door een mooi research design. Maar onderzoek is ook zonder epidemie gevoelig voor tegenslagen. Ga maar na: als je een scriptie schrijft, doe je het vaak voor het eerst. Soms sta je al met één been in een valkuil zonder dat je het door hebt. Doorgewinterde onderzoekers lopen daar met een boogje omheen. Maar ervaring sluit niet alle mislukkingen uit: instrumenten zijn onwillig, respondenten komen niet opdagen, de enquête krijgt geen respons, SPSS loopt vast. Een tijdje geleden ontmoette ik een postdoc-onderzoeker op een universiteit, die het gesprek verontschuldigde met: ‘Sorry, ik heb vannacht niet geslapen. De experiment-opstelling deed het eindelijk. Dus ik ben de hele nacht doorgegaan.’

Het idee dat je een onderzoek van a naar z in een keer vlotjes doorloopt, is een van de hardnekkigste misverstanden onder de studenten die we bij Bureau Scriptiehulp spreken. Tegenslag is er altijd. En dan kun je maar drie dingen doen: 1) uithuilen. 2) opnieuw beginnen. 3) improviseren. Optie 1 lost maar tijdelijk iets op. Optie 2 is soms niet meer mogelijk.

Medio april zit ik te skypen tegenover een grijnzende Johnny. Johnny is gaan improviseren. Hij belde met de filiaalhouder van de Delhaize waar hij zou gaan staan. Daar had hij al contact mee gehad, omdat hij tevoren al had afgestemd of hij mocht komen straatinterviewen. Hij ontwikkelde in een week een online enquête, en de filiaalhouder draaide op het kopieerapparaat op het kantoor een flyer uit met een oproep om die enquête in te vullen. Die flyer hing hij op uitgekiende plekken in de zaak en legde hem neer bij de klantenservice. En omdat de Vlamingen thuis toch wat tijd stuk te slaan hadden, stroomden de enquêtes binnen. Ik stel me voor dat menigeen een lekker Belgisch biertje heeft opengetrokken ter inspiratie, maar daar komen we natuurlijk nooit achter.