Skip to content

Mindmappen

Voor Fleur is feedback van haar docent een frustratie geworden. ‘Die man snapt helemaal niets!’ roept ze getergd tijdens onze eerste skype. Telkens stuurt Fleur iets op, en telkens komt het terug met commentaar waardoor Fleur het vermoeden heeft dat haar docent er bij het lezen maar vast een glaasje wijn bij genomen heeft.

Fleur werkt bij een verpakkingsmiddelenfabrikant. Al heel lang. Ze kent haar werkgever door en door. Dat blijkt ook als we het plan van aanpak lezen. Er is iets aan de hand met een internationale overname, er zijn grote problemen met de stagnerende productontwikkeling, ‘het management’ lijkt sinds de overname besluiteloos, de groei blijft zwaar achter bij de prognose en de interne communicatie is stroperig en stroef geworden. En te midden van al die ellende wil Fleur uitzoeken hoe het beter kan, zodat Pak & Co BV (die naam is natuurlijk gefingeerd in dit stuk) in meer dan een dozijn Europese landen verpakkingstechnologie kan leveren.

Niet geordend

Bij afstudeerprojecten is het soms lastig om de ins en outs van je opdrachtgever goed te vatten. Fleur’s probleem is eerder omgekeerd: ze kent ze te goed. Ze zit er zelf zo dicht bovenop dat alle problemen van Pak & Co met elkaar verknoopt zijn. Alsof je naar het Rijksmuseum gaat, en met je neus op de Nachtwacht gedrukt zou proberen het grotere geheel van Rembrandt’s meesterwerk probeert te ontwaren.

Zo’n gesprek met een Fleur verloopt altijd zo (eens in de zoveel tijd komen we een ‘Fleur’ tegen die is gaan afstuderen bij haar werkgever): Fleur vertelt wat er allemaal aan scheelt en ik vat dat samen. Dat is “natuurlijk” niet adequaat, want wat er óók nog aan scheelt… en daar gaat Fleur weer. Je hoort heel veel interessants over de Pak & Co in kwestie op die manier. Maar na drie keer Fleur en twee keer een poging tot samenvatting is ook duidelijk waar het aan schort: zo’n plan van aanpak gaat alle kanten uit. Geen wonder dat een docent daar de rode draad kwijtraakt. Dat komt niet door een teveel aan wijn bij de docent, maar doordat de schrijver haar eigen gedachten niet geordend heeft.

Mindmappen als multitool

Mindmappen kun je gebruiken voor vanalles. Voor het afbakenen van een onderwerp bijvoorbeeld, het zoeken naar literatuur en het bepalen wat er in een paragraaf van je resultatenhoofdstuk moet komen. Eigenlijk: voor alles waar je zelf de structuur nog niet van ziet. En hoewel het tijdens een Skype of Teams-meeting niet anders dan via software kan, heb je er voor jezelf alleen verschillende kleurtjes schrijfmateriaal en een groot stuk papier voor nodig.

Mindmappen

Het toverwoord bij deze vorm van scriptiehulp is mindmappen. Omdat alles met alles te maken lijkt te hebben, schieten Fleur’s gedachten ook van het een naar het ander. Mindmappen is een techniek waarbij je die gedachtenkronkels kunt ordenen. Je schrijft een woord op over het onderwerp waarover je orde wilt, en verbindt elk woord dat je ermee associeert met behulp van een lijn met dat eerste woord. Leiden die associaties weer tot nieuwe associaties, dan verbind je die weer met lijnen aan die associatie. Bij Fleur doen we het eerste stukje samen. Het mag dan wel volop coronatijd zijn, maar gelukkig bestaat er ook (gratis) mindmapsoftware, zodat we de mindmap via ‘scherm delen’ samen kunnen maken.

een vijf-minuten mindmap maak je... in vijf minuten!
Een vijf-minuten-mindmap maak je... in vijf minuten!

Gedachten die in kringetjes ronddraaien, verstommen. Gedachten die niet genoeg zijn verkend, krijgen als vanzelf meer aandacht, want die trefwoorden blijven akelig leeg.

We spreken af dat Fleur zelfstandig in maximaal een uur afmaakt, met als leidende vragen: ‘Wat heeft ermee te maken?’ en ‘Wat weet ik er nog niet van?’ Dat verheldert! Op mijn advies werkt Fleur met kleurtjes, en er blijken drie onderwerpen te zijn die een onderzoek verdienen:

cultuur

productontwikkeling

groei

Fleur is twee keer opnieuw begonnen met een mindmap, wat altijd een goed idee is als de mindmap te rommelig wordt.

Knopen ontwarren

Door de knoop te ontwarren is het voor Fleur ook duidelijk dat dat wat te veel van het goede is. Er is natuurlijk wel een onderzoek te ontwerpen dat al die aspecten gaat uitpluizen, maar dat zijn onderzoeken van gevestigde onderzoeksbureaus en een budget met minimaal vier nullen. Fleur moet kiezen. Maar belangrijker is: ze begríjpt ook dat ze moet kiezen en dat ze dat in versie 1 niet gedaan heeft.

Wat Fleur uiteindelijk als focus kiest, is niet zo belangrijk als leerpunt. Focus… dat is het leerpunt. Drie dagen later stuurt Fleur een introductie die nog maar één kleur heeft. Daar word je als scriptiebegeleider blij van.

Verder lezen...

Volg je hart

Sandra lijkt helemaal geen probleem te hebben. En toch is ze niet blij met haar uitdagende scriptie. Dat kost wat graafwerk.

Scriptie laten schrijven

Het plan van aanpak van ‘Victor Pijn’ moet af en het lukt niet. Maar als we zijn stuk lezen, lijkt dat van iemand anders. En het wordt nog raarder. Hij